Mumie pawian�w zdradz� nam, gdzie le�a� Punt?

Start

Pogranicza

Terminem Punt staro�ytni Egipcjanie okre�lali krain� le��c� gdzie� nad Morzem Czerwonym. Jej dok�adna lokalizacja nie jest znana. Badacze najcz�ciej wskazuj� na wsp�czesn� Erytre�, ale mog�a to by� r�wnie� Somalia, a nawet Jemen. Mo�liwe te�, �e Punt nie by� dok�adnie zdefiniowany i nazwa ta obejmowa�a wszystkie wymienione obszary.

By� mo�e nazwa Punt by�aby dzi� kompletnie nieznana, gdyby nie wielka wyprawa do tej krainy, kt�r� Egipcjanie zorganizowali za panowania kr�lowej Hatszepsut. Wys�ani przez kr�low� �eglarze przywie�li cenne gatunki drewna (np. heban), aromatyczne �ywice, drewno kadzidlane, ko�� s�oniow�, z�oto, proszek antymonowy, charty, sk�ry leopard�w oraz ma�py. i by� mo�e ten ostatni “towar” zdradzi nam miejsce, do kt�rego dotarli egipscy �eglarze.

Tak� nadziej� ma zesp� naukowc�w, kt�ry chce zbada� mumie dw�ch pawian�w sprzed oko�o 3 tys. lat. Badacze licz�, �e zachowane w cia�ach zwierz�t izotopy zdradz� miejsce ich pochodzenia.

W sk�ad zespo�u wchodz� Nathaniel Dominy z Uniwersytetu Kalifornia w Santa Cruz i prof. Salima Ikram z Uniwersytetu Ameryka�skiego w Kairze.

Na pierwszy ogie� p�jd� w�osy pawian�w. Badacze b�d� analizowa� zawarte w nich izotopy tlenu. Por�wnanie z izotopami z w�os�w wsp�czesnych pawian�w z r�nych rejon�w wschodniej Afryki mo�e zdradzi� miejsce, z kt�rego te zwierz�ta przyby�y do Egiptu. Jednak je�li zwierz�ta do�� d�ugo �y�y w Egipcie, to w�osy dostarcz� jedynie danych z egipskiego okresu �ycia pawian�w. Dlatego w drugim etapie naukowcy planuj� pobra� pr�bki z ko�ci zmumifikowanych pawian�w. Jednak nawet wtedy nie ma pewno�ci, �e badania pozwol� precyzyjnie ustali� miejsce pochodzenia ma�p. R�nice w izotopach z r�nych rejon�w mog� bowiem by� zbyt ma�e.

archeowiesci.wordpress.com

Punt najpewniej by� w Erytrei?

Badacze pr�bowali uzyska� t� informacj� z izotop�w tlenu we w�osach dw�ch egipskich mumii pawian�w, kt�re znajduj� si� w British Museum w Londynie. Jak si� okaza�o, do bada� nadawa�y si� w�osy tylko jednej ma�py, gdy� druga zbyt d�ugo �y�a w Tebach i ca�a izotopowa informacja we w�osach pochodzi�a ju� z okresu jej pobytu w Egipcie. Na szcz�cie w�osy drugiego pawiana zachowa�y jeszcze izotopy z miejsca, w kt�rym �y� przed sprowadzeniem do Egiptu.

Por�wnania z izotopami tlenu we w�osach wsp�czesnych pawian�w ze wschodniej Afryki wskaza�y, �e przed przybyciem do Egiptu pawian z British Museum �y� w Erytrei albo wschodniej Etiopii. Od lat historycy i archeolodzy w�a�nie te tereny wskazywali jako miejsce prawdopodobnego po�o�enia Puntu. Inne obszary, kt�re brano w rachub� to m.in. Somalia i Mozambik we Wschodniej Afryce oraz Jemen na P�wyspie Arabskim.

- Wszystkie nasze pr�bki z Erytrei i pewna liczba z Etiopii da�y dobry wynik – m�wi Nathaniel Dominy z Uniwersytetu Kalifornia w Santa Cruz. Natomiast izotopy z w�os�w somalijskich i mozambijskich pawian�w nie pasowa�y. W przypadku Jemenu badacze nie mieli pr�bek, ale izotopowe mapy regionu sugeruj�, �e wyniki powinny by� podobne jak u pawian�w z Somalii.

Niewykluczone r�wnie�, �e izotopy zdradzi�y miejsce, w kt�rym wyl�dowali Egipcjanie. Dominy ujawni�, �e w�osy wsp�czesnego pawiana �yj�cego ko�o zatoki, nad kt�r� le�y erytrejski port Massawa, da�y rezultat bardzo dobrze pasuj�cy do izotop�w z w�os�w mumii.

Naukowcy nie poprzestaj� jednak na tych wynikach i chc� uzyska� zgod� British Museum na pobranie z mumii pr�bek ko�ci. S� one du�o lepszym �r�d�em izotop�w do badania pochodzenia, gdy� rosn� du�o wolniej od w�os�w i pozwalaj� ustali� miejsce, w kt�rym osobnik sp�dzi� m�odo��. A to pozwoli wskaza� lokalizacj� Puntu z du�o wi�ksz� pewno�ci�.

archeowiesci.wordpress.com

Wątki

Template provided by Designs by Darren Opracowanie Marketing w Internecie dla Pogranicza