Za dziesi�c lat nie pospacerujemy po Arktyce

Start

Pogranicza

Polarnicy uwa�aj�, �e Ocean Arktyczny mo�e by� wolny od lodu i otwarty dla �eglugi w porach letnich ju� w ci�gu mniej ni� dziesi�ciu lat - podaje serwis BBC.

"To jest tak jak cz�owiek zdejmuj�cy pokryw� z p�nocnej cz�ci planety" - powiedzia� profesor Peter Wadhams z Uniwersytetu Cambridge, kt�ry od lat 60-tych prowadzi badania nad arktycznym lodem. Naukowiec opowiada� o odkryciach Catlin Arctic Survey, ekspedycji, kt�ra przemierzy�a 435 km lodu na pocz�tku tego roku.

Catlin Arctic Survey jest mi�dzynarodowym projektem badawczym prowadzonym przez grup� polarnik�w i szereg instytucji badawczych. Jego celem jest dok�adne zmierzenie, jak d�ugo przetrwa pokrywa lodowa Oceanu Arktycznego.

Zesp� badaczy, pod kierownictwem znanego brytyjskiego odkrywcy Pena Hadowa, odkry�, �e �rednia grubo�� kry wynosi�a 1,8 m - co jest typowe dla tak zwanego lodu "pierwszorocznego" (l�d bia�y). Uformowa� si� on podczas poprzedniej zimy i najszybciej ulega� topnieniu.

Badacze spodziewali si�, �e na p�nocy Kanady znajd� obszary starszego "wieloletniego" lodu, kt�ry jest grubszy i bardziej spr�ysty. Stary l�d ma zazwyczaj grubo�� 3 m i wi�cej. Jest to l�d, kt�ry przetrwa� co najmniej dwa sezony letniego topnienia. Wa�y lodowe s� na nim jeszcze bardziej wyg�adzone ni� w lodzie dwuletnim. L�d ten prawie nie zawiera soli; w miejscach go�ych jest zwykle koloru niebieskiego. W wyniku topnienia tworz� si� na nim du�e, nieregularne, po��czone z sob� ka�u�e oraz dobrze rozwini�ty system drena�owy.

Naukowcy stwierdzili, �e �rednia grubo�� tego lodu wynosi 4,8 m, zaliczaj�c grzbiety powsta�e z po�amanego lodu i wypi�trzonego wskutek parcia.

Prof. Wadhams uwa�a, �e dane zebrane w trakcie ekspedycji potwierdzaj� nowy pogl�d -oparty o sezonowe zmiany zasi�gu i grubo�ci lodu, zmiany temperatury, wiatr�w a szczeg�lnie sk�adu lodu - �e nie b�dzie lodu w Arktyce.

Naukowiec, do kr�tkoterminowych korzy�ci wynikaj�cych z topnienia lodu, zalicza: �eglug� i �atwiejszy dost�p do pok�ad�w gazu i ropy. Jednak w d�u�szym terminie, utrata sta�ego elementu planety grozi ryzykiem przyspieszenia efektu cieplarnianego, kt�re zmienia typy cyrkulacji w oceanach i atmosferze oraz ma nieznany wp�yw na ekosystemy z powodu zakwaszenia wody - m�wi prof. Wadhams.

Pen Hadow i jego wsp�pracownicy: Ann Daniels oraz Martin Hartley przetrwali od 1 marca do 7 maja w trudnych warunkach pogodowych przy ch�odnym wietrze, na g�odowych racjach �ywno�ciowych z powodu odwo�ania 70 lot�w zaopatrzeniowych dla zespo�u.

Ocean Arktyczny to najmniejszy i najp�ytszy ocean na Ziemi. Rozci�ga si� wok� bieguna p�nocnego w Arktyce. Arktyka jest g��wnym �r�d�em zimnego powietrza nieustannie przemieszczaj�cego si� w kierunku r�wnika. W �rednich szeroko�ciach geograficznych spotyka si� ono z cieplejszymi masami powietrza. W wy�szych szeroko�ciach geograficznych strefy klimat�w umiarkowanych utrzymuje si� front polarny, ��cz�cy szereg ni��w w�druj�cych z zachodu, kt�ry powoduje opady deszczu lub �niegu.

[PAP Nauka]

Arktyka ma du�y potencja� do zmiany klimatu Ziemi

L�dy i wody Arktyki poch�aniaj� ponad 25 proc. dwutlenku w�gla znajduj�cego si� w atmosferze Ziemi - szacuj� ekolodzy w raporcie opublikowanym w pi�mie "Ecological Monographs" podaje internetowy serwis "Science Daily".

Wed�ug ostatnich prognoz dotycz�cych globalnego ocieplenia poch�anianie dwutlenku w�gla w Arktyce mo�e by� zredukowane lub wr�cz zaniknie z powodu przyspieszenia ocieplania si� klimatu.

W swojej pracy David McGuire i jego koledzy z ameryka�skiej agencji naukowo-badawczej Geological Survey oraz Uniwersytetu Alaski w Fairbanks, wskazali, �e Arktyka by�a swego rodzaju zlewem poch�aniaj�cym dwutlenek w�gla od czas�w ostatniej epoki lodowcowej. �rednio Arktyka poch�ania 10-15 proc. pierwiastka w�gla. Jednak szybki post�p zmian klimatu w Arktyce mo�e ten zlew zlikwidowa�, a z Arktyki uczyni� �r�d�o produkcji dwutlenku w�gla.

W�giel generalnie przenika do ocean�w i l�du Arktyki z atmosfery i w du�ej mierze gromadzi si� w wiecznej zmarzlinie. Niezwykle aktywna gleba, wieczna zmarzlina nie rozk�ada w�gla zawartego w niej, dlatego te� jest on zamkni�ty jak w pu�apce. Zimne warunki na powierzchni spowalnia�y tak�e tempo rozk�adu zwi�zk�w organicznych, pozwalaj�c na akumulacj� w�gla w ilo�ciach przekraczaj�cych poziom jego uwalniania si� - m�wi McGuire.

Jednak trend ocieplenia mo�e zmieni� ten stan. Cieplejsze temperatury mog� przyspieszy� tempo rozk�adu na powierzchni, uwalniaj�c wi�cej w�gla do atmosfery.

Naukowiec dodaje, �e obawy wzbudza te� to, �e wieczna zmarzlina zacz�a rozmarza�. Nast�puje rozk�ad zwi�zk�w i erozja poprzednio zmro�onej gleby. Te zmiany mog� odmieni� historyczn� rol� Arktyki jako miejsca poch�aniania dla dwutlenku w�gla.

"W kr�tkim czasie wy�sze temperatury u�atwi� rozk�ad w�gla w Arktyce i wraz z topnieniem wiecznej zmarzliny dwutlenek w�gla b�dzie bardziej dost�pny dla procesu rozk�adu" - m�wi McGuire.

Dodaje, �e w ci�gu kilku dziesi�cioleci rozmra�anie wiecznej zmarzliny mo�e tak�e wywo�a� efekt przesi�kni�cia l�du Arktyki wod�, co pobudzi aktywno�� organizm�w produkuj�cych metan.

Obecnie Arktyka jest istotnym �r�d�em metanu; 50 milion�w ton metrycznych metanu jest uwalnianych rocznie, w por�wnaniu z 400 milionami ton metrycznych dwutlenku w�gla, kt�ry Arktyka rocznie wch�ania. Jednak metan jest bardzo wydajnym gazem cieplarnianym - oko�o 23 razy efektywniejszym od dwutlenku w�gla. Je�li uwalnianie arktycznego metanu nabierze przyspieszenia, to globalne ocieplenie mo�e post�powa� jeszcze szybciej.

W swojej pracy naukowcy podkre�laj�, �e nie ma pewno�ci jaka b�dzie reakcja Arktyki na zmiany klimatu. Ocieplenie mo�e na przyk�ad powodowa� wyd�u�enie okres�w wegetacji, co wesprze fotosyntez� ro�lin, a substratem fotosyntezy jest dwutlenek w�gla. Z drugiej jednak strony post�puj�ce wysychanie l�du mo�e przeciwdzia�a� intensywnemu wzrostowi ro�lin - zaznaczaj� naukowcy. McGuire twierdzi, �e tylko szczeg�owe badania specyfiki regionu mog� rozstrzygn��, kt�re obszary zostan� dotkni�te zmianami klimatu.

PAP Nauka

Wątki

Template provided by Designs by Darren Opracowanie Marketing w Internecie dla Pogranicza