Pogranicza
Zgorzelec
Bij het overleg van Potsdam in 1945, waarbij de verdeling plaats vond van Duitsland tussen het communistische en het kapitalistische blok, werd de Neisse of de Nysa aangewezen als Duits-Poolse grens. Zo werd Gôrlitz half Pools en bleef voor de helft Duits, gesplitst door de rivier. Het Poolse deel heet nu Zgorzelec (spreek uit "Zgozeletsz"). Waar Dresden en Leipzig in de oorlog helemaal weggevaagd waren, was dit kleine broertje de dans ontsprongen. Gôrlitz viel onder de toenmalige DDR. Dat betekende dat er geen cent voor het stadje werd uitgetrokken en dat er geen schep de grond in ging. Welliswaar zwaar verwaarloost, maar als Middeleeuwse stad bleef het zodoende ongeschonden. In de oude stad vind je onverknipte grote Middeleeuwse gebouwen. De meeste zie je aan de door arcaden omgeven Untermarkt, prachtige Renaissance- en barokhuizen.
In 1071 wordt er voor het eerst gesproken over Gôrlitz in de landstreek de Lausitz. In de 14e en de 15e eeuw ontwikkelde het zich tot een handelscentrum, wat bescheidener, maar toch een stad zoals Dresden voor de oorlog eens was. De stad kent een bewogen geschiedenis van oorlogen en veroveringen. Napoleon Bonaparte en Tsaar Alexander verbleven hier, terwijl hun legers in de nabijheid van de stad bivakkeerden. Als je door Gôrlitz loopt, voelt het een beetje zoals Krakau of een beetje zoals Praag. Gelukkig is het is nog niet zo suikerzoet opgeknapt als meer Duitse oude steden. De Altstad is verbluffend, en het nieuwe deel; Zgorzelec stikt van de Jugendstil gebouwen. Met betonwerk ertussen waar eens de bommen zijn ingeslagen. Maar hier geld nog meer dan in het Duitse deel; niet gerestaureerd, maar ook niet bedorven. Voor de liefhebbers een juwelenkist.
Jelenia Gora
Jelenia Góra (spreek uit" Jelenja Goera") ligt in een keteldal tussen de Karkonosze en de Góry Kaczawskie, daar waar de rivieren Bóbr en de Kamienna samenkomen. Vanuit de stad zie je de bergen op de achtergrond oprijzen. De centrale ligging maakt de stad tot een geliefde uitvalsbasis voor tochten naar het westelijk deel van de Sudeten, met inbegrip van het Karkonoski Nationaal Park.
Jelenia is in de loop der jaren gegroeid en omvat nu ook de dorpjes Maciejowa, Czarne, Goduszyn, Cieplice, Sobieszów en de Jagniatków districten.
Jelenia Góra betekend "Hertenberg" en is de letterlijke vertaling van de Duitse naam van de stad. In de 12e eeuw groeide Jelenia Góra uit tot een belangrijke nederzetting, die tot bloei kwam door de ijzer- en glasindustrie. Hoewel de stad een belangrijke industriele functie heeft, is de atmosfeer in het oude centrum goed bewaard gebleven. In de Tweede Wereldoorlog is de stad, als een van de weinige in Polen, nauwelijks beschadigd. Het marktplein van Jelenia Góra, met haar gekleurde huizen en galerijen behoort tot de mooiste van Silezië, al is het stadhuis uit 1748 wat groot uitgevallen. De wit geverfde huizen van de linnenhandelaren zijn bijna allemaal gebouwd in de 17e en 18e eeuw. In de gallerijen rond dit plein vind je een aantal leuke restaurantjes, sommigen serveren heerlijke Poolse gerechten, anderen zijn meer internationaal. Rond het centrum ligt een weg op de plaats waar zich ooit de stadsmuren bevonden, op sommige plaatsen zijn de resten nog zichtbaar. Aan deze weg ligt de overdekte markt, het is even zoeken naar een ingang. Hhier is het leuk om te struinen en te winkelen. Op de markt worden vooral kleren, etenswaren, manden en schapehuiden verkocht. De markt is zes dagen per week geopend.
De Kosciol S.S. Erazma i Pankracego (kerk van Erasmus en Pancratius), is de moeite waard. De veertien beelden in de kerk zijn van de kunstenaar Thomas Weissfeld. In de ulica 1. Maja staat de Kosciol Sw. Krzyza (Heilige-Kruiskerk) uit 1709. Dit gebouw is een van de drie lutherse genadekerken. Aan de binnenzijde is de ruimte met mooie fresco's beschilderd. In de ulica Matejki op nummer 28 staat een staat een oud museum, dat vanwege de collectie glaswerk wordt aangeduid als het "glasmuseum", maar het heeft ook tentoonstellingen met de weefindustrie en de cultuur van de regio. Een oude berghut buiten de muren van het museum maakt deel uit van de volkenkundige afdeling. Naast dit gebouw verheft zich de Kosciuszkoheuvel, waarin het geologische profiel van het Karkonoszegebergte zichtbaar is.
Szklarska Poreba
Szklarska Porêba (spreek uit "Szklarska Porenba") is vooral een wintersportplaats, zij ligt aan de voet van de berg Szrenica (1362 m), met in het noorden de Góry Izerskie en in het westen de Czarna Góra. De prachtige watervallen Kamienczyka en Szklarka, liggen op ongeveer een uur gaans ten oosten van Szklarska Porêba. Het plaatsje zelf is erg toeristisch, maar er is danook genoeg te zien en te doen. Je kunt in twee etappes met een stoeltjeslift naar de hoogste top, eerst naar de top van de berg Kropka en dan naar de Sniezka (1360 meter). Vanaf deze top heb je een prachtig uitzicht en loop je zo Tsjechie in. Op de top staat een meteorologisch meetstation. In het stadje is een museum met mineralen en dinosauriers. In de omgeving ligt het Karkanosze Nationaal Park, met watervallen, heel veel natuurschoon en veel wandel mogelijkheden, dus ook in de zomer is het hier goed vertoeven. Ook op de bergen veel (lange) wandelpaden met overnachtingsmogelijkheden.
Karpacz
In de winter is Karpacz (spreek uit "Karpatsz") een levendige wintersportdorp. Er wordt veel geskied en gelanglaufd op de hellingen van de Karkonosze, waarvan sommige meer dan honderd dagen per jaar zijn besneeuwd. Karpacz is echter ook een geschikte uitvalsbasis voor langlauf-, fiets- en wandeltochten in het Karkonoski Nationaal Park. Karpacz is vooral een Pools toeristen gebied, er komen slechts enkele Nederlanders en Duitsers. Het leuke aan deze stad is dat er heel veel kleine familiehotels zijn en weinig grote ketens.
Aan de ulica 1. Maja staat een oude lindeboom, de zogenaamde gerechtsboom, waaronder vroeger rechtszittingen werden gehouden. In de ulica Kopernika bevindt zich het museum voor toerisme en sport, met een speciale expositie over bergflora en de geschiedenis van de wintersport in de Karkonosze, dat al voor de 19e eeuw opkwam.
In een dorpje net buiten Karpacz staat de bekende Wang kerk. Een 13e-eeuwse houten kapel die hier op een bergterras staat. Het is een mooi, rijk met houtsnijwerk versierd Romaans bouwwerk met duidelijke Noorse invloeden. De kapel (een zogenaamde 'stavkirke') stond oorspronkelijk aan het Wangmeer in Noorwegen. De kerk werd te klein voor de lokale kerkgemeenschap en de Pruisische koning Frederik Wilhelm IV heeft de kerk in 1847 laten afbreken en het op deze plaats weer laten opbouwen. De Wang kerk is nog altijd in gebruik door de kleine Lutherse gemeenschap ter plaatse. Naast de kerk ligt een mooie, kleine begraafplaats.
Krzeszów
In 1810 maakte de door de Pruisen doorgevoerde secularisatie een einde aan het werk van de monniken, maar sinds de Tweede Wereldoorlog wordt het klooster weer bewoond door benedictinessen. Het beeldhouwwerk dat de facade van de in 1730 gebouwde kloosterkerk siert, is afkomstig van beeldhouwers uit Praag. Het beeld van Mozes met de tien geboden is een meesterwerk te noemen. Het imposante interieur is verrijkt met veel verguldsel en wit pleisterwerk. Het schilderij uit 1732 op het hoogaltaar is van de kunstenaar Peer Brandt. De plafondschildering is enige jaren later door Wilhelm Neunhertz aangebracht. Het orgel heeft 52 registers en 2606 pijpen en is een bijzonder staaltje van orgelbouwkunst. De vorstenkapel uit 1735 is één van de mooiste barokke mausolea van Silezië. Hier staan de 14e-eeuwse sarcofagen van de hertogen Bolko I en II. In de tweede helft van de 18e eeuw werd een nieuw kloostercomplex gepland dat uitdrukking moest geven aan de invloed van de cisterciënzers van Krzeszów, wier grondbezit zich uitstrekte tot ver in de omgeving, maar van de geplande nieuwbouw werd slechts de drie verdiepingen hoge zuidvleugel voltooid. In de aangrenzende Kosciot Sw. Józefa (Jozefkerk) is een mooie serie fresco's met de Jozeflegende te bewonderen. De fresco's zijn rond 1695 geschilderd door de Michael Willmann, de'Silezische Rembrandt'.
Ksiaz
Het kasteel van Ksiaz ligt op een steile rots in de bocht van de rivier de Pelczycy. Het torent overal bovenuit, is vijf verdiepingen hoog en heeft maar liefst 400 kamers. Het kasteel is uitgegroeid vanaf de 13e eeuwse stamburcht van hertog Bolko I en ziet er nu uit zoals de kastelen aan de Loire. Uit het belfort dat uit die tijd bewaard is gebleven, zijn in later eeuwen de afzonderlijke gebouwencomplexen uitgebouwd. In het midden van de 16e eeuw werd het bouwwerk in renaissancistische stijl verbouwd en de volgende verbouwing vond plaats tussen 1718 en 1734. Het kasteel kreeg toen het karakter van een barokke residentie door de bouw van de eigenlijke kasteelvleugel met het barokke trappenhuis en de Maximilianowskazaal op de eerste verdieping van de oostelijke vleugel. De ingang werd aangepast en aan de oostzijde werd een bibliotheek gebouwd.
Tussen 1909 en 1923 vond een ingrijpende verbouwing plaats waarbij de bestaande gebouwen werden gemoderniseerd en het kasteel door de aanleg van een westelijke vleugel nogmaals werd vergroot. Dit deel werd opgetrokken in neorenaissancitische stijl, met aan weerszijden twee ronde torens. Rond het kasteel werd een groot park aangelegd waarin de reeds bestaande terrassentuin nog verder werd vergroot. De laatste bewoner was graaf Von Pless-Hochberg, een afstammeling van de Piasten. In de Tweede Wereldoorlog koos hij zijde van Polen en stuurde zijn zoon als RAF-piloot naar Londen. Toen Hitler dit vernam, werd de graaf naar een concentratiekamp gezonden, waaruit hij niet terugkeerde. Het kasteel werd bestemd tot hoofdkwartier van het Duitse leger. Momenteel is in het kasteel een luxueus hotel ondergebracht.
De stad Walbrzych (in het Duits: Waldenburg) ligt in het zuidwesten van Polen, niet ver van de Tsjechische grens.
Omgeving:
De industriestad Walbrzych ligt in de uitlopers van het Uilengebergte (Góry Sowie) en herstelt zich langzaam van de verwaarlozing en vervuiling in de communistische tijd. Desondanks zijn er een aantal bezienswaardigheden vanuit dit mooi en rustig gelegen natuurvriendenhuis te bezoeken. Het mijnbouwverleden komt tot uitdrukking in het Industrie- en Techniekmuseum (Muzeum Przemyslu i Techniki) op het terrein van de oude mijn Julia. Aan de noordkant van de stad staat op een heuvel en temidden van een sprookjesachtig park met ravijnen en ruïnes de grote Zamek (=burcht) Ksiaz, vanwege de tuinterrassen in Franse stijl ook wel het Silezische Versailles genoemd. Het is de op twee na grootste burcht van Polen, welke in de 13 e eeuw als Romaanse vesting werd gebouwd en later is omgebouwd tot een barokkasteel. Hier resideerden vorsten van het Poolse Piastenhuis en ook Tsjechische, Hongaarse, Zweedse en Duitse vorsten. Vlakbij bevindt zich het prachtige, 1900 m² grote Palmiarnia, het palmenhuis. Het nabijgelegen Szczawno Zdrój is een oud kuuroord met mineraalwaterbronnen, een prachtig pomphuis en fraaie parken met exotische bomen en struiken.
Bolkow
Het historische stadje Bolków (spreek uit"Bolkoev") ligt in de beschutting van een hoge bergrug, halverwege tussen Jelenia Góra en Walbrzych. Er staan schilderachtige huizen met arcades, maar het is vooral een bezoek waard vanwege de burcht die het stadje beheerst. Dit kasteel werd in de 13e eeuw gebouwd door de Piastenhertog Bolko I van Swidnica, dat in de 13e eeuw een van de belangrijkste vorstendommen van Silezie was. Het bovenste deel van het hertogelijk kasteel is goed bewaard gebleven. Dat is geen wonder, want de muren zijn 4,5 m dik. Het kasteelmuseum is gewijd aan het levensverhaal van de hertog, die behalve deze burcht ook nog enkele andere kastelen liet bouwen, zoals dat van Ksiaz. Hertog Bolko ligt begraven in de abdij van Krzeszów. Twee kilometer ten noordwesten van Bolków ligt de ruine van de Piastenvesting Swiny.
Het stadje zelf is zeer zeker ook de moeite waard om te bekijken. Het is leuk om er door de gekleurde straatjes rond te lopen. Omdat de stad en een helling is gebouwd, zijn de straten scheef en heeft de hoofdstraat aan een zijde een hele mooie booggallerij.
Klodzko
Het ligt ten zuiden van Walbrzych en wordt door verschillende bergketens omgeven: in het noorden door de Góry Sowie en vervolgens, met de klok mee, de Góry Zlote, het massief van 9nieznik, de Góry Bystrzyckie en de Góry Stolowe. De combinatie van een mild klimaat, een mooie omgeving en minerale bronnen verleent dit gebied een grote aantrekkingskracht voor wandelaars en wintersporters. Klodzko (30.000 inw.) is, het economisch en toeristisch centrum van dit gebied. Het stadje is schilderachtig gelegen op de hellingen van de Forteczna Góra. Het heeft zijn 14e-eeuwse structuur en een deel van de historische bebouwing rond het marktplein behouden. De toren van het in de 19e eeuw verbouwde stadhuis steekt overal, bovenuit en markeert de ligging van de markt. De gotische KoSciól Sw. Marii Panny (Mariakerk) werd aan het eind van de 17e eeuw aan de binnenzijde grondig verbouwd in barokke stijl. Bezienswaardig zijn in deze kerk een gotische grafplaat voor een bisschop van Praag en een Madonna uit dezelfde periode. Over de rivier de Mlynówka, een zijtak van de Nysa Klodzka, ligt een middeleeuwse brug die in de barok werd voorzien van heiligenfiguren naar het voorbeeld van de Karelbrug in Praag. Op een hoogte boven de stad staat het kasteel van Klodzko. Het huidige bouwwerk werd in het midden van de 18e eeuw gebouwd in opdracht van Frederik II van Pruisen op de plaats van de voormalige burcht. De vesting, de onderaardse kazematten en de kerkers (die zich tot onder de stad uitstrekken) zijn toegankelijk voor het publiek. Voor meer wetenswaardigheden over de stad en haar omgeving verwijzen we u naar het regionaal museum aan de ulica Lukasiewicza 2.
Toeristische plaatsen en kuuroorden in de omgeving van Kotlina Klodzka
De Kotlina Klodzka is het grootste keteldal in het middengebergte van de bergen Sudeten en wordt vanaf het noorden omgeven door de heuvels Wzgorze Wlodzickie, de bergen Gory Sowie en Bardzkie, ten westen door de bergen Gory Stolowe en Bystrzyckie en ten oosten door de bergen Gory Zlote, Bialskie en het bergmassief Masyw Snieznika. De bodem van de Kotlina is bijna geheel met bossen begroeid en voor landbouw bewerkt. Door het heiende mineraalwater en het aantrekkelijke microklimaat zijn plekken in de bergen, waarmee het dal is omgeven tot toeristische plaatsen en kuuroorden uitgegroeid. KlodzkoKlodzko is een plaats met ongeveer 30.000 inwoners en is in het hart van de Kotlina aan de Nysa Klodzka gelegen. Deze plaats is het bestuurlijke en culturele centrum van de streck Ziemia Klodzka. De eerste tekenen van het bestaan van de gefortificeerde burcht op de huidige Gora Forteczna stammen uit de l Oe eeuw. In de tijd van de Pruisen werd in 1744 een machtige vesting gebouwd, die in de 19e eeuw werd uitgebreid. Tijdens de II Wereldoorlog werd de vesting als gevangenis gebruikt en was het de plaats waar Polen gedwongen werden arbeid te verrichten, maar ook Engeise, Franse, Italiaanse en Russische krijgsgevangenen trof hier hetzelfde lot. Tegenwoordig steekt de vesting boven de stad uit en zijn de kazematten voor publiek opengesteld. Via de ondergrondse toeristische route de zgn. Trasa Tysiacolecia kan men tevens het ondergrondse gedeelte van de oude stad bezichtigen. Vanaf de heuvel strekt zieh een prachtig uitzicht over de stad en omgeving uit. In Klodzko is ondanks de vele ernstige verwoestingen tijdens de oorlogen het middeleeuwse karaktervan de stedelijke inrichting bewaard gebleven. Men kan een scala aan bezienswaardigheden aantreffen en in het bijzonder de sacrale. Naast de genoemde fortificering is tevens een bezichtiging van het marktplein uit de 19e eeuw de moeite waard. In het midden van het plein Staat het stadhuis, dat met monumentale herenhuizen wordt omgeven, die kenmerken hebben van de renaissance-, de barokstijl en hier en daar van de gotische stijl. Ten zuidoosten van het marktplein ligt over de Nysa Klodzka een oude gotische stenen brug uit de periode van de 13e en 14e eeuw. De brug is opgesierd met barokke heilige figuren. Vroeger behoorde de brug tot de externe versterkingswerken. Naast de brug staan een barokke kerk en een Franciscanerklooster. Een van de meest bijzondere bezienswaardigheden van Klodzko is de parochiekerk bij het plac Koscielny [kerkplein], ten zuidwesten van het marktplein. De kerk, die oorspronkelijk in gotische stijl was gebouwd is in latere eeuwen meerdere malen herbouwd. In het midden van de kerk kan men zijn oog laten vallen op de muurschilderingen uit de 16e eeuw, de laat-gotische preekstoel, het zandsteendoopvont en de portalen. In het centrum van Klodzko ontbreekt het niet aan restaurants, cafes, tentoonstellingen en galeries. WambierzyceHet dorp Wambierzyce ligt aan de voet van de bergen Gory Stolowe en is een centrum van Mariaverering. In de Middeleeuwen was deze plaats een niet al te grote nederzetting, die in het woud was gelegen. Talrijke legendes over wonderbaarlijke genezingen en bezoeken deden de ronde. In de 17e eeuw kwam de nederzetting onder de religieuze heersing van de familie Osterberg uit Opawa, die zieh in de nabijgelegen Radkowo had gevestigd. In de overgangsperiode van de 17e en de 18e eeuw werd een luisterrijke kerk naar een model van tempeis in Jeruzalem gebouwd. Om de associaties met het Heilige Land te versterken, kreeg een kleine beek de naam Cedron en aan de omgeven heuvels werden namen gegeven, zoals Golgota, Sinaj en Kalwaria. In het dorp werden talrijke kapels gebouwd en de ingangspoorten werden voorzien van boogvormen naar modeilen uit het nabije oosten. De Wambierzycka basiliek verrees op de zelden voorkomende ellipsvormige oppervlakte en het monumentaal karakter van de bouwwerken werd benadrukt door de brede trappen, die naar de ingang leidden. Het interieur van de basiliek werd rijk ingericht volgens de beginselen van de Italiaanse barokstijl. In de basiliek Staat een houten figuur van Matka Boska Wambierzycka, die uit de 15e eeuw stamt. Een andere bezienswaardigheid in Wambierzyce is de beweegbare stal met 800 houten figuren, die bijbelscenes voorstellen. Ongeveer 300 van deze beeiden kunnen met behulp van mechanische raderen worden voortbewogen. Deze interessante bezienswaardigheid is aan het eind van de 19e eeuw ontstaan.Duszniki ZdrojAan dezelfde rivier Bystrzyca Dusznicka ligt ook de oude kuuroordplaats Duszniki Zdroj, die zieh sinds de 14e eeuw heeft ontwikkeld. Al in de 15e eeuw werden de heiende eigenschappen van het plaatselijke mineraalwater ontdekt, maar pas aan het eind van de 18e eeuw begon men met de bouw van de eerste heiende voorzieningen. In 1562 werd hier ook een van de eerste papierfabrieken van Polen opgericht. Deze plaats werd in 1823 door R Mendelssohn-Barthold bezocht, die hier voor enkele behandelingen verbleef. Tevens werden er hier door hem concerten gegeven. Zo'n drie jaar later volgde R Chopin. Tot op heden bevindt zieh in het prachtig bewaard gebleven kuuroordspark het classicistische gebouw, waar de beroemde componist op nog geen 16-jarige leeftijd al concerten gaf. Ter herinnering aan dit gebeuren wordt hier elk jaar het Chopinfestival "Festiwale Chopinowskie" gehouden. Op dit ogenblik staan er in het kuuroordgedeelte van deze plaats enkele huizen uit de overgangsperiode van de 19e en 20e eeuw. Op het marktplein zijn de oude monumentale herenhuizen van de burgerij uit de periode van de 16e tot 18e eeuw bewaard gebleven alsook het stadhuis met het barokke topgedeelte. In de parochiekerk uit de 18e eeuw kan men de originele preekstoel in de vorm van een walvisbek bekijken. Als men de stad vanaf Klodzko binnenkomt, dan ziet men aan de kant van de rivier Bystrzyca een houten gebouw, dat van de bovengenoemde papierfabriek is overgebleven. Om precies te zijn: dit is de papiermolen uit 1605, die in Europa het enige gebouw in zijn soort is. Tegenwoordig bevindt zieh hier het Muzeum Papiernictwa [papiermuseum], waar een permanente tentoonstelling is van middelen, waarmee vroeger papier werd gemaakt. Het papier dat destijds werd vervaardigdwasvandusdaniggoedekwaliteitdathetdenaam kreegonsterfelijk "niesmiertel" nyte zijn. In Duszniki bevindt zieh een groot aantal sanatoria, vakantiehuizen, mineraalwaterdrinkplaatsen en een centrum voor natuur en behandeling. In Duszniki is men in de behandeling van maag- en darmstoornissen en problemen met de luchtwegen gespecialiseerd. Als men in Duszniki komt, is het de moeite waard om körte lochten te maken naar de berg Miejska Gora (605 m), Pustelnia (Chopinmuseum), de herberg "Pod muflonem", de rui'nes van het kasteel Homole of het natuurreservaat met toendrabeplanting "Torfbwisko pod Zielencem". Ladek Zdroj Ladek Zdroj ligt in het oostelijke gedeelte van Ziemia Klodzka in het dal van de rivier Biala Ladecka. Ten noorden en westen wordt deze plaats door de bergketen Gory Zlote omgeven en ten zuiden ziet men de bergen Gory Bialskie en de Masyw Snieznika Klodzkiego (1425 m boven zeespiegel) bovenuit steken, Naast het warme klimaat, dat door de ketelachtige ligging zacht van aard is, ligt de aantrekkingskracht van Ladek Zdroj in de 5 warme waterbronnen, waar de temperatuur van het water tot de 29 °C reikt. Van de heiende eigenschappen van deze brennen was men waarschijnlijk al in de 12e en 13e eeuw op de hoogte. Deze vermoedens worden bevestigd door de primitieve badvoorzieningen die zijn gevonden. De kuuroordfunctie van Ladek heeft zieh in fasen ontwikkeld. Aan het eind van de 15e eeuw heeft men een behandelinstituut opgericht. Tevens werden de waterbronnen afgeschermd en het water onderzocht. Aan het einde van de 17e eeuw werd een nieuw badhuis gebouwd, dat naar een model van de Turkse badhuizen werd ingericht. Tegenwoordig is daar het Sanatorium "Wojciech" gehuisvest. In de 19e eeuw was Ladek een bekend Europees kuuroord, dat door talrijke kuuroordgasten werd bezocht, zoals dichters (J.W. Goethe en l. Turgieniew) en koninklijke staatshoofden (de koning van Pruisen Fryderyk Wilhelm III en de Russische tsaar Alexander l). In Ladek Zdroj trekken de unieke kuuroordbouwwerken en oude parken, die met bossen worden omgeven duidelijk de aandacht. De meest interessante is de zgn. "stary park" uit de 18e eeuw met de prachtige larikslaan. Ook de verschillende revalidatiecentra vallen op. De stad Ladek wordt van de plaats Zdroj afgegrensd door de straat ulica Graniczna en een groene strook. De stad heeft een middeleeuwse ruimtelijke inrichting. Het grootste aantal gebouwen stamt echter uit een latere periode. Ladek is nooit in de Middeleeuwen gefortificeerd geweest en viel daarom makkelijk ten prooi aan oorlogsverwoestingen, branden en plunderingen. Het oude marktplein met monumentale herenhuizen in renaissance- en barokstijl is tevens een bijzondere bezienswaardigheid.Kudowa ZdrojDit is een kuuroordplaats, die aan de voet van de bergen Gory Stolowe is gelegen, dichtbij de Pools-Tjechische grens. Met is een van de oudste Europese kuuroordplaatsen. De eerste badvoorzieningen werden in 1636 in gebruik genomen, maar de mineraalbronnen (alkalische Stoffen uit de grond en ijzerhoudend arseen) waren al bijna 100 jaar eerder ontdekt. Tot op heden zijn in Kudowa de vroegere sanatoriumgebouwen en vakantiehuizen bewaard gebleven, zoals de "Zameczek". In het centrum bevinden zieh nog steeds het kuuroordspark en een mineraalwaterdrinkplaats, waar binnenin schilderijen van een Weense Schilder uit begin 19e eeuw hangen en de ontwikkeling van het kuuroord weergeven. Het park gaat op het weidegedeelte van de bergen Gory Stolowe over in een bös, waar vele zeldzame oude boomsoorten groeien. De stad verkreeg haar huidige uiterlijk aan het eind van de 18e eeuw. Het oudste gebouw in Kudowa is nu de kerk kosciol Swietej Katarzyny, die in 1679 in barokstijl werd gebouwd en later in de 19e eeuw werd verbouwd. Het interieur van de kerk is in de tweede helft van de 18e eeuw in late barokstijl ingericht. Tijdens de Tweede Wereldoorlog stond hier een groot werkkamp, waar voor drieduizend gevangenen plaats was. Dit kamp was een filiaal van het concentratiekamp Gross-Rosen. De Sporen en overblijfselen van deze kampen behoren tot de belangrijke herdenkingsplaatsen. Kudowa Zdroj is een geschikte piek voor de Start van tochten naar de bergen Gory Stolowe, de mooie boven de stad uitstekende berg Parkowa (Kapliczna) Gora (477 m boven zeespiegel) of naar de nabijgelegen plaatsen, zoals Czermna (30 min.), waar naast de barokke kerk ook een beroemde schedelkapel Staat. Een andere bezienswaardigheid is wellicht de 19e eeuwse schuur op huisnummer 275 met 250 bewegende figuren, die niet ver van het dorp Pstrazna ligt.Polanica ZdrojDit is de grootste kuuroordplaats in de bergen Sudeten. Totaal bieden de aanwezige sanatoria en kuuroordziekenhuizen plaats aan meer dan 2200 gasten en ook het groot aantal aan kamers bi) particulieren, pensions en de enkele hotels bieden genoeg plaats. Dit kuuroord ligt 12 km ten westen van Klodzko aan de rivier Bystryca Dusznicka, De eerste tekenen van het bestaan van deze plaats körnen uit de 14e eeuw. Pas vanaf de 16e eeuw kreeg het heiende mineraalwater bekendheid. Deze plaats heeft zieh in de overgangsperiode van de 19e en 20e eeuw tot een kuuroord ontwikkeld. Tegenwoordig is het een centrum voor de behandeling van maag- en darmstoornissen en bloedsomloopproblemen. Daarnaast Staat er een ziekenhuis voor plastische Chirurgie. De basis voor de behandeling wordtgevormddoor alkalische Stoffen, die uit verschilfende brennen worden gehaald. In het prachtige park in hjet centrum van Polanica staan een gezondheidscentrum, een mineraalwaterdrinkplaats met een wandelweide, een cafe en een theater. Naast de piek voor het bottelen van bronwater aan de ul. Zdrojowa bevindt zieh een barokke kapel uit de 17e/18e eeuw. Aan de weg naar het hogere gedeelte van Polanica Staat de kapel Swietego Wawrzynca met fresco's op de voorgevel. Niet ver van de kapel vandaan bevindt zieh op een voetstuk een Vierkante zuil met een nis, die wordt bedekt met een soort heim. Dit barokke object wordt de "Cicha milosc" [stille liefde] genoemd. Jaarlijks vindt in Polanica de Miedzynarodowe Turnieje Szachowe [internationale schaaktoernooi] plaats. Deze plaats leent zieh uitermate goed als beginpunt voor tochten naar de bergen Gory Stolowe en Bystryckie.MiedzygorzeMiedzygorze is een niet al te grote plaats, die aan de | voet van het Masyw Snieznika (1426 m boven zeespiegel) in het dal van de rivier Wilczka is gelegen en omgeven wordt door de bergtoppen Igliczna, Jaworowa Kopa en Smrekowca. Deze plaats is beroemd om zijn interessante architectuur. Pensions uit de 19e eeuw en begin 20e eeuw zijn in Zweedse en Noorse stijl gebouwd. zoals het vakantiehuis Dom Wczasowy "Gigant", dat uitstekend in de omgeving en tussen de houten bouwwerken past. Een grote attractie van Miedzygorze is de waterval Wilczka, die onder de bescherming van het reservaat valt. De rivier Wilczka die vanuit de Snieznik stroomt, ontspringt op 27 m hoogte vanaf de bergrand het dal in en is daarmee de hoogste waterval aan de Poolse zijde van de Sudeten. Een andere aantrekkelijkheid is de zgn. Ogrod bajek [sprookjestuin], waar prachtige beeiden van de allerbekendste sprookjes te zien zijn. Deze plaats is bij uitstek het vertrekpunt voor tochten naar de Masyw Snieznika. Op de bergweide onder de Snieznik bevindt zieh een bergherberg en op de Igliczna (845 m boven zeespiegel) Staat een barokke pelgrimkerk met een wonderbaarlijke figuur van Matka Boska Sniezna. Tevens bevindt zieh daar een behaaglijke bergherberg. Ook 's winters is Miedzygorze een aantrekkelijke plaats. Het skiseizoen begint hier meestal aan het begin van december en duurt tot eind maart. De pistes van Miedzygorze behoren niet tot de moeilijkste. Er zijn twee kabelbanen met een lengte van 350 m. Het aanbod aan overnachtingsmogelijkheden levert geen problemen op. Integendeel, het aanbod is dusdanig groot, dat zelfs in het hoogseizoen het aantal gasten lager ligt dan het aantal beschikbare plaatsen.
Gory Stolowe Nationaal Park
De bergen Gory Stolowe zijn gelegen in de Sudety Srodkowe op Pools en Tjechisch grondgebied. Het zijn tafelgebergteplateaus, die zijn ontstaan uit lagen zandsteen en mergel en horizontaal of bijna horizontaal liggen. De hoogste bestaan uit zeer dichte lagen zandsteen, die uitgestrekte culminaties vormen metviakke toppen (Szczeliniec Wieiki 919 m boven zeespiegel, Szczeliniec Maly 895 boven zeespiegel en Bledne Skaly 852 m boven zeespiegel). Door de steile bergwanden, die enkele tientallen meters hoog zijn, worden zij van de omgeven gebieden met duidelijk afgetekende randen gescheiden. De zandplateaus worden met talrijke spleten doorsneden, die een labyrint van berggangen en -passen vormen.Op plaatsen waar de bergvormen wat breder zijn, ziet men prachtige fantasiefiguren (Swiatynia Indyska [Indische tempel], Malpolud [aapmens], Wielblad [kameel] en Fotel Pradziada [fauteuil van de voorouder]. De diepste berggangen zijn toegankelijk gemaakt om de Szczeliniec Wieiki en de Bledne Skala te kunnen bezichtigen (de ravijn "Pieklo" [hei] met een diepte van 17 m). De tafelgebergtes van zandsteen die aan het noordoostelijke en zuidwestelijke deel grenzen, bezitten tevens ophopingen van afgespleten gesteente en steile rotsen (Skaly Radkowskie, Skalne Grzyby, Urwisko Batorowskie ed.) Naast het unieke berglandschap en de talrijke bergachtige figuren in het Gor Stolowych Nationaal Park vallen ook het hoogveen onder beschermd gebled (Wielkie i Male Torfowisko Batorowskie).Het veen ontwikkelt zieh op egale viakten met een matige en langzame afvoer van oppervlaktewater. Tevens heeft het te maken met de ondoorlaatbaarheid van de bergen en de vele neerslag. Er groeien gewone Sparren, zilversparren, moerassige dennen (Pinus uligmosa), zachte berken (Betula pubescens) en de zonnedauw (Drosera). Vanuit het oogpunt van de flora gezien, zijn de weidevelden met bonte kruidenplanten en grasvelden interessant. Hier körnen de Europese kogelbloem (Trollius europaeus), peperboompjes (Daphne) en klimop (Hedera helix) voor. Prachtig is ook het panorama van "Sawanna Lezycka", een van de grootstevelden, die binnen de grenzen van het park ligt. Naast het zeer hoge gras dat tot aan borsthoogte reikt, körnen er ook afzonderlijk groeiende läge Sparren en dennen voor met een parapluachtige kruin. Ook körnen er losse stukken gesteenten voor. Het is tevens de rnoeite waard om de aandacht te vesti-gen op de reeks aan culturele bezienswaardigheden, die zieh in het nabijgelegen gebied bij het Gor Stolowych Nationaal Park bevinden:* Warnbierzyce, een religieus centrurn van Mariaverering. Daar treft rnen tevens heilige objerten aan, die uit de overgangsperiode van de 17e en 18e eeuw stammen. Het meest betekenisvol is de basiliek, die volgens de Italiaanse barokstijl is gebouwd. De ruirntelijke inrichting van het dorp alleen al is interessant door zijn gebogen ingangspoorten en de talrijke kapellen, die gelijkenis vertonen met die in Jeruzalern.* kapel van schedels te Czerrnna, gebouwd in 1776. De muren en de koepel van het kleine gebouw, waarin de kapel zieh bevindt, zijn op waterdichte wijze bedekt rnet skeletten en schedels van Soldaten, die tijdens de 17e en 18e eeuwse oorlogen om zijn gekomen.* hetmuseumdorpin Pstrazna, ten noorden van de Bledne Skale. Een reeks van woonhuizen en boerderijen, afkomstig uit de streek van de Sudety, zijn hier gereconstrueerd.* kuuroorden Polanica Zdroj, Duszniki Zdroj en Kudowa Zdroj. Een van de oudste Poolse en zelfs Europese kuuroorden, die bekend staan vanwege het zachte klimaat, de karakteristieke bouw en de goed onderhouden kuurparken. De oorden werken op grond van de mineraalwaterbronnen ("szczawy"), die tot op heden worden geexploiteerd. In de zomerperiode worden klassieke muziek-festivals georganiseerd, die grote populariteit genieten, waaronder in Kudowo Zdroj (juli) genoemd naar Stanislaw Moniuszko en in Duszniki Zdroj (tweede helft van augustus) genoemd naar Frederik Chopin. Ook vindt er in Polanica (augustus) het internationaal schaaktoernooi plaats. In Duszniki Zdroj körnt men onderweg naar Klodzko een rnuseurn tegen en een rnonumentaal gebouw van een papierfabriek uit 1605, die beroernd stond orn de productie van papier van hoogwaardige kwaliteit, het zgn. onsterfelijke papier. In het Gor Stolowych Nationaal Park en omgeving kan rnen de ruitersport beoefenen (recreatief of intensief). De ruitersportcentra bevinden zieh in Duszniki Zdroj, ul. Podgorze 24, tel. 00 48 74 669129 en in Kudowa Zdroj, ul. Nad Potokiern 38, tel. 00 48 74 661862. Op het terrein van het Gor Stolowych Nationaal Park kan rnen in Kartowo onder sobere ornstandigheden overnachten (hotel "Karlow", tel. 00 48 74 8712169, vakantiecentrurn "Szczeliniec": tel. 00 48 74 8712206, vakantiecentrum van de Politechnika Wroclawska, tel. 00 48 74 8712228, herbergen "Pasterka", tel. 00 48 74 8712219 en "Pod Szczelincem", tel. 00 48 74 8712190). Een hogere standaard en ruimere keuze aan overnachtingsrnogelijkheden kan rnen verwachten van de accomrnodaties in de drie bovengenoernde kuuroorden. Voor rneer informatie kan men zieh wenden tot het Biuro Informacji Turystycznej i Promocji Miasta te Duszniki Zdroj, tel. 00 48 74 669413. Het Gor Stolowych Nationaal Park kan rnen het rnakkelijkst bereiken vanuit de richting Wrociaw via Klodzko weg E-67 (8) of vanuit Tsjechie via de grensovergang Nachod-Kudowa Slone, ook weg E-67 (8).drs Juliusz Twardy
KUUROORDEN IN POLEN
Dudszniki ZdrojEen berg-kuuroord gelegen op een hoogte van 550 meter, op de grens van het Stotowe-gebergte en het Bystrzyckie-gebergte. Het karakteristieke locale stimulerende klimaat wordt mede bepaald door grotê boscomplexen die het kuuroord omringen. Voor genezing worden de licht gemineraliseerde bronnen met alkalisch karakter aangewend, ijzerhoudende waterbronnen met een zeer hoog gehalte aan vrije koolstofdioxide aismede modderbaden.Een culturele attractie vormt het jaarlijks in augustus georganiseerde Internationaal Chopin Festival met deelname van vooraanstaande pianisten. Er worden concerten georganiseerd in o.a. het landhuis waar Chopin in 1826 een recital gaf, toen hij hier voor een behandeling verbleef. Profiel: voor personen met aandoeningen van het ademhalingsstelsel en van de stofwisseling, vrouwenziektes.Kudowa ZdrojEen kuuroord gesitueerd in het Klodzko-Keteldal, op een hoogte van ca. 400 meter, aan de voet van de hellingen van het Stofowe-gebergte, het meest schilderachtige gebergte van de Midden-Sudeten. Er heerst een tamelijk warm bergklimaat. Calcium- en natriumzouten in HCO3 houdende waterbronnen en ijzerhoudende bronnen bezitten geneeskrachtige werking. Een culturele attractie vormt (vanaf 1962) het jaarlijks georganiseerde Internationaal Moniuszko Festival. Er worden dan opera's, concerten en recitals gepresenteerd. Profiel: voor personen met aandoeningen van de bloeds-omloop, van inwendige afscheiding en van de stofwisseling; voor kinderen: eveneens stofwisselings- en spijsyerteringsziektes.Polanica ZdrojScnilderachtig gelegen kuuroord aan de rivier Bystrzyca Dusznicka, op een hoogte van 400 meter boven de zeespiegel, aan de voet van het massief van het Stolowe- en het Bystrzyckie-gebergte. In het westen wordt het kuuroord door bossen omringd. Het klimaat is matig, zonder grotê contrasten. De genezende factor vormt hier het zure, vrije CO2 houdende calciumwater. Een attractie vormt het jaarlijks georganiseerde Internationaal Schaakfestival ter Gedachlenis aan Akkibe Rubinstein. Profiel: voor personen met aandoeningen van de bloedsomloop (met name hartziektes), aandoeningen van de stofwisseling.Ladek ZdrojEen van de mooiste kuuroorden in Polen, gelegen in het dal van de rivier Bia³a Ladecka in het Zfote-gebergte (in de Oost-Sudeten) op een hoogte van 440-560 meter, te midden van bossen. Het klimaat karakteriseert zich door een grotê concentratie van thermische stimuli en een tamelijk grote bewolking. In de geneeskuren worden de laag gemineraliseerde, hypothermische waterbronnen toegepast: fluor- en zwavelhoudend water en licht radioactief water. Er zijn ook lagen van genezende modder. Profiel: voor personen met aandoeningen van het bewegingsstelsel, met reumatische ziektes, aandoeningen van de bloedsomloop en huidziektes.
Legnica
De rivier de Kaczawa vormt bij Legnica (spreek uit "Legnietsa") de grens tussen twee verschillende soorten landschap: aan de oostzijde strekken zich vruchtbare velden uit en aan de zanderige westzijde beginnen grote bosgebieden. Legnica is dankzij de grote kopervoorraden in de omgeving nu sterk is geindustrialiseerd. Op de plaats van de oude vesting staan de resten van een 13e-eeuws kasteel, waarvan twee torens, delen van een kapel en een palatium (edelenverblijf) zijn overgebleven. De rijk gedecoreerde renaissancepoort uit 1532 is een overblijfsel van de ommuring die vroeger rond de stad lag en nu door een ringweg is vervangen. De rest is grotendeels neogotisch, dankzij een verbouwing onder leiding van Karl Friedrich Schinkel. Het centrum van de stad heeft zijn oorspronkelijke uiterlijk behouden. Middelpunt is het marktplein met zijn fraai beschilderde renaissancistische huizen en zijn zogenaamde 'haringkramen'. Het barokke stadhuis werd rond 1740 gebouwd in een stijl die onder invloed heeft gestaan van de barok uit Oostenrijk en Bohemen. De Neptunusfontein naast het stadhuis dateert van 1731.
Ten noordwesten van het plein hadden de abten van Lubiaz aan de ulica Sw. Jana hun residentie. Tegenwoordig wordt hier in het kopermuseum het industriële verleden van Legnica toegelicht., met meest aandacht voor de geschiedenis van de koperwinning en de koperverwerkende industrie. Ten noorden van de markt staat aan het einde van de ulica Sw. Jana een ronde barokke kerk met een gotische preekstoel. Zij werd gebouwd in de eerste helft van de 18e eeuw en is beschilderd met fresco's die de apotheose van de Piasten als thema hebben. Hier bevind zich het mausoleum van de Piasten uit 1677 en in de nissen van het achthoekige koor staan de sarcofagen van enkele hertogen van Legnica. De pijlers zijn versierd met beelden van de hertogen.
Het zuidelijke deel van de stad wordt gedomineerd door de parochiekerk uit 1894. Twee gotische portalen van een oudere kerk zijn in het gebouw opgenomen. In het interieur is een polyptiek uit 1498 en een 16e-eeuwse stenen preekstoel. In het koor staat een zeldzaam 13e-eeuws doopvont met enkele reliëfs met scenes uit het leven van Christus. De sarcofaag bevat de stoffelijke resten van hertog Waclaw van Legnica en zijn gemalin.
Legnickie Pole
Niet ver ten zuiden van Legnica ligt Legnickie Pole (Het veld van Legnica). Dit dorpje ontstond op de plaats waar op 9 april 1241 een grote veldslag plaatsvond tussen de Tartaren en de Silezische legers onder leiding van hertog Henryk II Pobozny. De hertog verloor daarbij het leven en zijn legers werden verslagen, maar na een vergeefse belegering van Legnica trokken de Tartaren zich toch terug. De slag was van groot belang voor het lot van Europa, omdat hiermee werd voorkomen dat de Islam zich verder over Europa kon verspreiden. Ter herinnering aan de slag bouwde men een kapel, zij werd geschonken door de heilige Jadwiga, de moeder van hertog Henryk, wiens lichaam door de Tartaren zwaar was verminkt. Omdat de hertog zes tenen had, kon hij door zijn moeder toch nog geidentificeerd worden. De oorspronkelijke kapel werd in de 14e eeuw vervangen door de gotische kerk. De huidige parochiekerk maakte vroeger deel uit van een grote benedictijnenabdij die in 1730 door Kilian Dientzenhofer werd gebouwd. Deze Oostenrijkse architect heeft ook in Praag vele kerken en paleizen gebouwd. Deze kerk is een van zijn fraaiste werken. Het gebouw heeft een elliptische plattegrond en een plafond dat is gedecoreerd met fresco's die de ontdekking van het lichaam van hertog Henryk na de veldslag voorstellen en een aantal activiteiten van de benedictijnenorde. Het altaarstuk is gemaakt door de Nederlandse schilder Frans de Bakker.
Wroclaw
De oorsprong van Wroc³aw (spreek uit "Wrotswaav") ligt op het Ostrów Tumski, het Dom-eiland in de rivier. Archeologen hebben daar resten gevonden van een nederzetting met een burgt die omgeven was door aarden wallen. Het bewijs dat Wroc³aw al heel vroeg een belangrijke handelsplaats was, is de ontdekking van drie ton barnsteen van hoge kwaliteit. Het was in de 10e eeuw in de grond verstopt, zonder dat de eigenaar ooit in de gelegenheid was om de schat weer op te halen.
In het jaar 1000 stichtte Boleslaw I Chrobry op het Ostrów Tumski een van de drie bisdommen die onder het nieuw gevormde aartsbisdom Gniezno ressorteerden. Wroc³aw ontwikkelde zich door haar ligging aan belangrijke handelsroutes in de loop van de 12e eeuw tot de grootste stad van Silezië. De middeleeuwse structuur van het centrum van Wroc³aw, met recht op elkaar staande straten rond een marktplein, is het resultaat van de wederopbouw na de verwoesting door de Tartaren in 1241. In 1335 kwam Wroc³aw onder de heerschappij van Bohemen. De stad beleefde een grote bloei, totdat de Hussietenoorlogen daar in 1420 een einde aan maakten.
Van de gotische bouwwerken uit deze periode zijn het stadhuis en een aantal kerken nog aanwezig. Toen de Habsburgers in 1526 de macht in Silezië overnamen, was het grootste deel van de inwoners van Wroc³aw protestants, maar de Contrareformatie bracht daar verandering in. De daar op volgende Oostenrijkse periode wordt gekenmerkt door een grote bouwlust. Uit deze tijd stamt de als jezuietencollege gebouwde universiteit. In 1741 begon de Pruisische overheersing, de stad heette toen "Breslau". In de 19e eeuw begon de ontwikkeling van de industrie, en de universiteit groeide uit. Het Pruisische classicisme is terug te zien in het vroegere Hatzfelpaleis, de bisschoppelijke residentie op het Dome-iland en de beurs.
Tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog werd de stad veranderd in een vesting (Festung Breslau) waaruit de Duitse bevolking werd geëvacueerd. Als gevolg van de langdurige oorlogshandelingen was de stad aan het eind van de oorlog grotendeels verwoest. Dankzij de restauratie na de oorlog heeft Wroc³aw een groot deel van haar charme terug gekregen. Wroc³aw is nu een druk commercieel en wetenschappelijk centrum. Bovendien is Wroc³aw een knooppunt van belangrijke nationale en internationale verkeersroutes. De huidige bevolking is hier na de Tweede Wereldoorlog samengekomen uit verschillende delen van het vroegere Polen. Met zijn 650.000 inwoners is Wroc³aw op het ogenblik de vierde stad van het land. Aan de universiteit studeren ongeveer 40.000 studenten. In de oude stad zijn drie bouwwerken een bezoek beslist waard: het hoofdgebouw van de universiteit van Wroc³aw met de Aula Leopoldina uit de 18e eeuw, de universiteitskerk en het 's avonds fraai met oude gaslantaarns verlichte Ostrów Tumski, met de kathedraal. Een attractie is ook het panorama van Raclawice, een enorm schilderij dat de beslissende slag voorstelt in de opstand van 1794 onder leiding van Kosciuszko.
Het is ook de moeite waard om de oude Joodse begraafplaats te bezoeken. Deze ligt buiten de stad en staat wel op de kaart, maar niet met bordjes aangegeven. De ommuurde begraafplaats is mooi maar ook een belangrijk punt in de geschiedenis. Vrijwel alle Joden zijn in de oorlog vermoord of uit de stad verdreven, op de begraafplaats is ook nog eens een belangrijke slag geleverd.
Bij de rivier ligt de Hala Targowe, een overdekte markt waar vooral etenswaren worden verkocht. Hier vind je kraampjes vol heerlijke broodjes, snoep en groenten. Dat is erg leuk om over rond te lopen.
Krakow
Kraków (spreek uit "Krakoev") is een van de mooiste steden van Europa. In de loop der eeuwen hebben kunstenaars en ambachtslieden uit heel Europa meegewerkt om het de allure te geven die het nu nog heeft. Invloeden uit Duitsland, Italie Holland en Frankrijk zijn er te herkennen. In de tiende eeuw wordt de stad voor het eerst genoemd en kreeg het ook de status van hoofdstad van Polen. De regeringszetel werd gevestigd op de Wawel heuvel, daartoe verscheen daar een indrukwekkend verdedigingswerk. In 1364 werd de universiteit gesticht en werd Kraków een belangrijke schakel in Europa. In de 16e eeuw vond er een bouwhausse plaats, maar in 1596 werd Warschau de hoofdstad van Polen en nam de functie van Kraków over.
Het belang van de stad nam af en in de 18e eeuw kwam het onder Oostenrijks bewind. Tijdens de Tweede Wereldoorlog ontkwam Kraków aan grote verwoestingen, zodat de stad met zijn middeleeuwse stratenplan en compacte centrum nog steeds prachtig is. De Mariakerk die de status van de Wawelburcht moest overtroeven is een geweldig bouwwerk met twee torens. De grootste toren is de zg Hejnal toren. Vanaf die toren ontwaardde een wachte een inval van de Tartaren in de 13e eeuw. Tijdens zijn waarschuwingssignaal (de Hejnal) werd hij met een pijl doodgeschoten. Elk uur wordt dit onderbroken signaal nu gegeven en elke dag om 12 uur is het signaal live op de Poolse radio te horen. Op de Markt is het goed toeven met restaurants en terrasjes. De sfeer is studentikoos/toeristisch. Verder zijn er een aantal verdedigingswerken te zien waarvan delen wel heel erg gerestaureerd zijn (nieuwoudbouw), zoals de Barbakan, een voorwerk naar Turks model. Er is naast een keur aan kerken, de universiteit en de stadsmuur, een Lakenhal die een populaire toeristische attraktie is. In het hoogseizoen is het hier toch minder extreem druk dan in Praag. Rondleidingen zijn verkrijgbaar met een soort fietstoetoet waarin een CD de tekst bij de bezienswaardigheden geeft. Of je kan met een rondvaartboot de rivier de Wisla op en neer. Verfrissend en leuk om alles vanaf een ander perspectief te zien.
...........................................................................................................................
Krakow - een schat van wereldcultuur
Opgebouwd door generaties kunstenaars in de tijd van de Middeleeuwen, Renaissance, barok en Jugendstil, onaangetast door oorlogen, blijft deze stad verrassen en miljoenen toeristen aantrekken - met zijn originele historische monumenten en kunstwerken, met een verscheidenheid aan concerten en festivals en met de magische sfeer van café’s, jazzkelders en kroegjes.
De boven de stad uittorende Wawelheuvel vormt het hart van Polen. Het renaissancistische Koninklijk Paleis, met de kunstschatten en de beroemde verzameling van wandtapijten, vormt samen met de Wawel Kathedraal - waar Poolse koningen werden gekroond, waar in de kelders koningen, vooraanstaande kunstenaars en politieke leiders liggen begravende belangrijkste plaats voor de Polen en de Poolse staat.
In de buurt van de Wawel bevindt zich de wijk Kazimierz, eeuwenlang het huis van de grootste Joodse gemeenschap van Europa. Thans - een plaats van concerten en tentoonstellingen. Hier wordt ook het Festival van Joodse Cultuur gehouden. Het is een wijk van kunstenaars en originele café’s. In een van de restaurants worden Joodse gerechten op "Singer"-naaimachines geserveerd...
In het centrum van de Krakause Oude Stad bevindt zich de "grootste Europese salon" - de Hoofdmarkt. Men hoort hier alle talen van de wereld en... de Krakause reveille die ieder uur vanuit de torens van de Mariakerk wordt gespeeld. Deze gotische kerk, sober aan de buitenkant, herbergt een zeer rijk interieur en een meesterstuk van gotisch beeldhouwkunst, het altaar van Veit Stwosz.
In het midden van de Markt staan de Lakenhallen, het oudste warenhuis van Polen. Men kan er Krakause souvenirs en volkskunst kopen. Op de eerste verdieping bevindt zich de Nationale Galerie van de 19de eeuwse kunst.
Op de Markt worden vaak parades en artistieke evenementen gehouden. Met Oudejaarsavond komen hier duizenden mensen om onder de sterren samen feest te vieren. Rondom het plein treft men ontelbare restaurants en café’s die tot in de ochtenduren zijn geopend. Elk daarvan heeft een eigen stijl. Hier zijn ook galeries en theaters gehuisvest. In artistieke kelders spelen jazzbands en cabarets.
Vlak voor Kerst wordt op de Markt het Kerststal-lenconcours gehouden en een tentoonstelling van "Krakause Kerststallen" - kleine kleurrijke kunstwerken met hun oorsprong in de tijd van de heilige Franciscus.
Niet ver van de Markt bevindt zich het in 1364 opgerichte Jagiellonen Universiteit met het oudste deel Collegium Maius. De Oude Stad en de Universiteit worden omgeven door het smalle park Planty, aangelegd op de plaats van de oude verdedigingsmuren. In het park treft men talrijke standbeelden en monumenten.
De Krakause reveille houdt plotseling op. Halverwege de maat. Dit is een herinnering aan de tijd waarin Krakow door Tartaarse legers was belegerd. Een van de boogschutters schoot op de trompettist die de stad voor het gevaar waarschuwde. Tegenwoordig geeft de reveille de Krakause tijd voor amusement en gepeins aan. De reveille is op z’n mooist in de ochtenduren, als men in het hoofd "wijn en eeuwigheid" hoort ruisen.
De jaarlijks gehouden festivals - Beethoven Muziekfestival, Kortfilmfestival, Straattheatersfestival, Muziek in het Oude Krakow - hebben een internationale rang en Krakause stijl. Wat is eigenlijk Krakause stijl? Men proeft deze het beste in de "Jama Michalika", een Jugendstil-café, waar de sfeer aan Parijs herinnert, Weens ontbijt geserveerd wordt en de gesprekken typisch Krakaus zijn: over kunst en poëzie, over vrouwen...
bron: internet
Amaai Jan, merci. Dat is een knap stukske werk. Bedankt voor deze info.
Prima Jan !!
we gaan echt goed voorbereid kunnen vertrekken naar dit voor ons toch totaal onbekend land !
groeten
erik
Prachtig Jan, we gaan ogen, maar ik vrees vooral tijd te kort komen.
amaai wat een tof relaas en uitleg.
wij gaan idd tijd te kort hebben om alles te kunnen doen.
B
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.pladminik.xlx.pl